Skuteczne techniki uczenia się i zapamiętywania
Prawa pamięci
Aby skutecznie zapamiętywać, podczas uczenia się należy stosować prawa, którymi rządzi się pamięć.
Oto one:
Zrozumienie
Zrozumienie to bardzo silne narzędzie wspomagające zapamiętywanie. Dzięki niemu możesz odtworzyć o wiele więcej informacji niż gdybyś ją samą chciał zapamiętać bez zrozumienia (popularnie mówiąc - "wykuć na blaszkę").
To jest czynnik, który pomaga również odbudować zapomnianą informację, dzięki temu, że w zrozumianej zasadzie zawarty jest sposób dotarcia do niej lub jej zrekonstruowania.
Rytm
Czy wiesz dlaczego słowa piosenek, zwłaszcza tych, które lubisz, tak łatwo wpadają do ucha? Po pierwsze, ponieważ są spowite w melodię, która stymuluje uczucia i emocje (prawa półkula).
Po drugie, słowa piosenek zwykle rymują się, dzięki czemu są łatwiejsze do zapamiętania - i mają własny rytm. Wszystkie te elementy razem wzięte sprawiają, że piosenki głęboko zapadają w pamięci
Częstotliwość
Łatwiej zapamiętać informację z którą często mamy kontakt. To dzięki temu tak trwale pamiętasz adres własnego domu, numery PIN itd. To samo dotyczy nauki. Coś, co jest często powtarzane zapamiętuje się o wiele lepiej i na dłużej niż np. po jednorazowym wielkim wkuwaniu bez powtórek. Małe, ale częste powtórki są esencjonalnym czynnikiem skutecznego zapamiętywania. Powtórka, która trwa nawet kilka minutek, może zaoszczędzić ci godzin poświęconych na powtórne uczenie się tego samego.
Ważność
Jest to zupełnie naturalne, że lepiej będziemy pamiętać informacje, które są dla nas ważne.
To prawo jest jakby ponad wszystkimi innymi; sprawia, że nawet jeśli nie stosujesz innych praw - kiedy np. nic o nich nie wiesz - nadal możesz osiągać wysokie wyniki.
Świeżość
Następne naturalne prawo - świeżo zapamiętane informacje są łatwiejsze do przypomnienia.
Jest to możliwe dzięki pamięci krótkoterminowej w której zachowuje się taka informacja. Ale również dzięki niej, informacje takie szybko są zapominane. Aby wyeliminować to zjawisko, zaraz jak tylko świeża informacja znajduje się jeszcze w pamięci krótkoterminowej - należy ją przetransportować do pamięci długoterminowej - np. dzięki krótkim i częstym powtórkom.
Śmieszność
Śmieszne, absurdalne informacje są łatwiejsze do zapamiętania i przypomnienia sobie.
Trafnie śmieszny rysunek, kawał ilustrujący uczoną zasadę, śmieszne wydarzenie, anegdota związana z zapamiętywanym materiałem zapadnie ci o wiele lepiej w pamięci niż ponure, "suche" informacje.
Żywość, Przesada, Intensywność
Automatycznie lepiej będziesz pamiętać wszystko, co odbiega od normy, co wyróżnia się, nie pasuje do kontekstu, jest dziwne, wyolbrzymione, niesamowite, niezwykłe, uderzające.
Wszystko, co wybija się ponad przeciętność, normalność dnia codziennego o wiele lepiej zapada w pamięci.
Otoczenie
Otoczenie wpływa dwojako na zapamiętywanie.
1. W wersji negatywnej - przeszkadza ci w zapamiętywaniu, kiedy np. ucząc się oglądasz telewizję, słuchasz radia i rozmawiasz z przyjaciółmi jednocześnie. Atmosfera - jak ta na rysunku obok - nie wpływa korzystnie na naukę (no bo któż chodzi na basen uczyć się :-))
2. W wersji pozytywnej może ci ono pomóc w zapamiętywaniu i późniejszym przywoływaniu informacji. Np. studiując w pokoju przepełnionym zapachem róż - możesz wykorzystać to do zapamiętywania - np. ucząc się historii możesz wyobrazić sobie na moment rycerzy walczących różami zamiast mieczami. Późniejsze przywołanie zapachu róży pomoże ci przypomnieć sobie prawdziwą treść studiowanego materiału.
Początek
Efekt początku związany jest z fenomenem lepszego zapamiętywania informacji podawanych na początku okresu przeznaczonego na uczenie się, niż w środku tego okresu. Np. jeżeli spośród podawanych uczniom informacji nie będzie takich, które będą się wyróżniać, to początek lepiej utrwali się w pamięci niż jej środek.
Koniec
Efekt końca wiąże się dokładnie z efektem początku. Informacje podawane na początku i na końcu danego odcinka są lepiej absorbowane niż w jego środku.
Przerwa
Długie, ciągłe uczenie się jest bardzo nieskuteczne, ponieważ już po kilkunastu minutach zmniejsza ci się koncentracja. A wówczas niemożliwym jest skuteczne zapamiętywanie. Dlatego robienie przerw najlepiej po kilkunastu minutach nauki silnie wspomaga zapamiętywanie. Jest to również związane z poprzednimi prawami. Ucząc się jednym nieprzerwanym blokiem masz tylko jeden początek i koniec. A robiąc przerwy w trakcie nauki masz ich o wiele więcej - dzięki czemu zapamiętujesz o wiele lepiej (a poza tym jesteś bardziej wypoczęty).
Wizualizacja, Skojarzenia
Znacznie lepiej zapamiętasz słowa, fakty, informacje kojarząc je z innymi. Pojedyncze, odosobnione informacje, które nie tworzą żadnych skojarzeń są niesłychanie trudne do zapamiętania.
Związek
O wiele łatwiej zapamiętać informację, jeśli ma ona jakiś związek z tym, co już wiesz. Dzięki temu jest ona dobudowywana do posiadanej już wiedzy - w ten sposób lepiej jest zapamiętywana.
Rysunki
Rysunki bardzo dobrze oddają treść, pomagają w zrozumieniu, w dodatku są łatwe do zapamiętania dla "wzrokowców"
Zatem robiąc notatki używaj jak najwięcej rysunków, kolorów, ilustracji, schematów itd. Jest to o wiele skuteczniejsze niż zalewanie kartki ciągiem nieczytelnego pisma.
Kolejność
Jest to bardzo silne prawo pamięci. Porządkowanie, sortowanie informacji bardzo pomaga je zapamiętać.
